25 Juni 2014
In de eerste helft van juni is archeologisch onderzoek in de bouwput van parkeergarage Vredenburg geweest. Archeologen hebben in samenwerking met aannemer BAM restanten van de hoofdpoort bloot gelegd, aan de zuidkant van het kasteel.
Ook onderzochten ze op deze plek een deel van de oude slotgracht Op de bodem van deze gracht zijn voorwerpen gevonden die dateren uit de tijd dat het kasteel in gebruik was, 1529-1577: munten, lakenloodjes, aardewerkscherven, lepels, rekenpenningen en (munt)gewichtjes.
De slotgracht bleek vervolgens te zijn gedempt met enorme hoeveelheden baksteenpuin, afkomstig van de sloop van het kasteel in de jaren 1577-1581. In deze puinlaag zijn bij de hoofdpoort tientallen ijzeren kanonskogels gevonden. De verspreiding hiervan lijkt te duiden op een poging om de poort kapot te schieten en zo toegang tot het kasteel te krijgen. Waarschijnlijk is dit gebeurd tijdens het beleg van het kasteel door de Utrechtse bevolking in de winter van 1576 op 1577.
Overige vondsten die met dit beleg in verband gebracht kunnen worden zijn tientallen musketkogels, een fragment van een hellebaard en een compleet rapier: een slank, scherp aangepunt zwaard. De meest bijzondere vondsten zijn echter de vele fragmenten natuursteen en beeldhouwwerk. Deze waren onderdeel van het kasteel en van de vroegere kloostergebouwen die werden gesloopt om ruimte te maken voor de bouw van Vredenburg. Het beeldhouwwerk bestaat onder meer uit een tekstband met de lijfspreuk van Karel V: Plus Ovlter ('En verder') en een beeld van Sint Andries, dat vermoedelijk stond opgesteld tegen de buitengevel van de poort. Een fragment van een medaillon van een schoorsteenfries met een afbeelding van Johannes de Doper met het Lam Gods is waarschijnlijk afkomstig uit een van de voormalige kloostergebouwen op de binnenplaats van het kasteel.
De resten van het kasteel zijn rijksmonument en worden ze behouden. Daarvoor wordt het muurwerk van de hoofdpoort in blokken van 2 x 2 x 3 meter gezaagd, waarna de ruim 15 ton wegende blokken tijdelijk zullen worden opgeslagen. Ze worden opgenomen in de nieuwe parkeergarage, zodat de laatste onderdelen van het 16de-eeuwse kasteel niet alleen bewaard blijven, maar ook zichtbaar zijn voor het publiek. Er zijn al andere delen van het kasteel opgenomen in de vorig jaar geopende fietsenstalling Vredenburg.